Etyka w zawodzie opiekunki

Etyka jest niezmiernie ważna w każdym zawodzie, jednak w przypadku opiekunów nabiera wyjątkowego znaczenia. Dotyczy to w szczególności osób zajmujących się ludźmi starszymi, którzy często cierpią na różnego rodzaju schorzenia i są niemal całkowicie uzależnieni od pomocy swoich opiekunów. Warto pamiętać, że codzienne zajmowanie się osobami starszymi bardzo często wkracza w obszar intymny. Zadaniem opiekuna jest sprawić, by podopieczny czuł się komfortowo i bezpiecznie.

Etyka a opieka

Etyka to pojęcie rozumiane jako „ogół zasad, norm postępowania w danej zbiorowości, moralność”. Oznacza to, że zachowanie etyczne to takie, które pozostaje w zgodzie z tymi normami. Specyficznym rodzajem etyki jest etyka zawodowa, czyli zbiór norm, które powinny być szczególnie przestrzegane przez przedstawicieli danego zawodu. W przypadku opiekunów mowa o całym szeregu zasad, które są związane bezpośrednio z samopoczuciem podopiecznego. Warto zresztą pamiętać, że wszystkie zasady dotyczące pracy w opiece wynikają z relacji na linii opiekun – podopieczny, i to właśnie tej relacji dotyczą.

Zasady etyczne w opiece

Istnieje szereg oczywistych norm etycznych, które powinny być przestrzegane przez osoby zaangażowane w opiekę nad osobami starszymi. Są to:

• poszanowanie godności osobistej podopiecznego,
• uczciwość,
• tolerancja,
• zaangażowanie,
• życzliwość,
• gotowość do niesienia pomocy,
• wrażliwość na krzywdę i nieszczęście, a także
• empatia, wrażliwość i przede wszystkim odpowiedzialność.

Większość z tych norm jest doskonale znanych także przez przedstawicieli zawodów medycznych czy nauczycieli i pedagogów. Dlaczego? Ich wspólną cechą jest altruistyczne pojmowanie rzeczywistości i otwartość na kontakt z drugim człowiekiem przy jednoczesnym poszanowaniu jego autonomii. To dość oczywiste, ponieważ przedstawiciele wymienionych zawodów, łącznie z opiekunami, większość czasu pracy poświęcają właśnie na relację z drugim człowiekiem.

Etyka postępowania opiekuna osoby starszej

Warto pamiętać, że opiekunowi osoby starszej przypada szczególnie trudne zadanie. Jego podopieczny to zazwyczaj osoba, która może w każdej chwili odejść, nierzadko bardzo schorowana, osłabiona, nieszczęśliwa. Obecność opiekuna może w znacznym stopniu zmienić komfort jej życia, ale w przypadku osoby nie przestrzegającej podanych norm etycznych – także znacznie pogorszyć trudny już stan. Na co zatem osoba podejmująca się tak trudnej pracy powinna zwracać uwagę? Podstawą w tym zawodzie jest przejawianie głębokiego szacunku dla podopiecznego – tylko wtedy między nim a opiekunem będzie możliwe wytworzenie się zaufania, niezbędnego do prawidłowego rozwoju dalszej relacji. Warto podkreślić zresztą, że wbrew przekonaniom osób nie mających do tej pory styczności z pracą opiekunów, obowiązki osób pracujących ze starszymi ludźmi nie ograniczają się do pomocy przy higienie intymnej czy do podania posiłku. Praca opiekuna to także niemal obowiązek nawiązania nici porozumienia między nim a podopiecznym, a także zatroszczenia się o strefę emocjonalną.

Aspekty fizyczne i emocjonalne

Przypatrując się kwestiom przestrzegania norm etycznych przez opiekunów osób starszych warto zauważyć, że ich obowiązki dotyczą nie tylko sfery fizycznej podopiecznych, ale również sfery emocjonalnej. Szacunek i rozumienie tych potrzeb prowadzi do nawiązania dialogu, a to z kolei czyni pracę opiekuna nie tylko łatwiejszą, ale również znacznie przyjemniejszą. Łatwiej wtedy również o przestrzeganie innych norm etycznych – życzliwości, zaangażowania, tolerancji. Opiekun, który nie widzi sensu w swojej pracy i uważa ją za bolesną konieczność, powinien pomyśleć o zmianie zawodu. Nie tylko dlatego, że praca nie spełnia jego oczekiwań, ale także dlatego, że nie jest w pełni efektywna – nie wpływa na poprawę komfortu życia osoby starszej w takim stopniu jak powinna.

Dobry opiekun potrafi stworzyć atmosferę wzajemnego zaufania i szacunku. Warto pamiętać, że niektóre sytuacje są dla osób starszych szczególnie trudne – mowa chociażby o sprawach higieny intymnej, przy której niejednokrotnie opiekun musi im pomagać. Wstyd i lęk przed osobą opiekuna to sytuacja, do której nie można dopuścić;
inaczej normy etyczne, tak ważne w tej pracy, nie zostaną spełnione.

Zasady etyczne w opiece

Istnieje szereg oczywistych norm etycznych, które powinny być przestrzegane przez osoby zaangażowane w opiekę nad osobami starszymi. Są to:

• poszanowanie godności osobistej podopiecznego,
• uczciwość,
• tolerancja,
• zaangażowanie,
• życzliwość,
• gotowość do niesienia pomocy,
• wrażliwość na krzywdę i nieszczęście, a także
• empatia, wrażliwość i przede wszystkim odpowiedzialność.

Większość z tych norm jest doskonale znanych także przez przedstawicieli zawodów medycznych czy nauczycieli i pedagogów. Dlaczego? Ich wspólną cechą jest altruistyczne pojmowanie rzeczywistości i otwartość na kontakt z drugim człowiekiem przy jednoczesnym poszanowaniu jego autonomii. To dość oczywiste, ponieważ przedstawiciele wymienionych zawodów, łącznie z opiekunami, większość czasu pracy poświęcają właśnie na relację z drugim człowiekiem.

Etyka postępowania opiekuna osoby starszej

Warto pamiętać, że opiekunowi osoby starszej przypada szczególnie trudne zadanie. Jego podopieczny to zazwyczaj osoba, która może w każdej chwili odejść, nierzadko bardzo schorowana, osłabiona, nieszczęśliwa. Obecność opiekuna może w znacznym stopniu zmienić komfort jej życia, ale w przypadku osoby nie przestrzegającej podanych norm etycznych – także znacznie pogorszyć trudny już stan. Na co zatem osoba podejmująca się tak trudnej pracy powinna zwracać uwagę? Podstawą w tym zawodzie jest przejawianie głębokiego szacunku dla podopiecznego – tylko wtedy między nim a opiekunem będzie możliwe wytworzenie się zaufania, niezbędnego do prawidłowego rozwoju dalszej relacji. Warto podkreślić zresztą, że wbrew przekonaniom osób nie mających do tej pory styczności z pracą opiekunów, obowiązki osób pracujących ze starszymi ludźmi nie ograniczają się do pomocy przy higienie intymnej czy do podania posiłku. Praca opiekuna to także niemal obowiązek nawiązania nici porozumienia między nim a podopiecznym, a także zatroszczenia się o strefę emocjonalną.

Aspekty fizyczne i emocjonalne

Przypatrując się kwestiom przestrzegania norm etycznych przez opiekunów osób starszych warto zauważyć, że ich obowiązki dotyczą nie tylko sfery fizycznej podopiecznych, ale również sfery emocjonalnej. Szacunek i rozumienie tych potrzeb prowadzi do nawiązania dialogu, a to z kolei czyni pracę opiekuna nie tylko łatwiejszą, ale również znacznie przyjemniejszą. Łatwiej wtedy również o przestrzeganie innych norm etycznych – życzliwości, zaangażowania, tolerancji. Opiekun, który nie widzi sensu w swojej pracy i uważa ją za bolesną konieczność, powinien pomyśleć o zmianie zawodu. Nie tylko dlatego, że praca nie spełnia jego oczekiwań, ale także dlatego, że nie jest w pełni efektywna – nie wpływa na poprawę komfortu życia osoby starszej w takim stopniu jak powinna.

Dobry opiekun potrafi stworzyć atmosferę wzajemnego zaufania i szacunku. Warto pamiętać, że niektóre sytuacje są dla osób starszych szczególnie trudne – mowa chociażby o sprawach higieny intymnej, przy której niejednokrotnie opiekun musi im pomagać. Wstyd i lęk przed osobą opiekuna to sytuacja, do której nie można dopuścić;
inaczej normy etyczne, tak ważne w tej pracy, nie zostaną spełnione.